Gezamenlijk verantwoordelijk… kijk je weg of grijp jij wel in?
Deze week werd het bestuur van Jeugdsoos ’t Waeske door de rechter medeverantwoordelijk gehouden voor de dood van een 15 jarige jongen. De jongen dronk in ’t Waeske teveel alcohol en kwam vervolgens op de A2 om het leven toen hij daar wandelend werd aangereden.
Dit verhaal in de krant vertelt een verhaal over gezamenlijke verantwoordelijkheid en het falen daarvan. Want zeg eens eerlijk. Als jij ziet dat een stel minderjarigen alcohol zit te drinken, zeg je er dan wat van?
In dit verhaal zijn er heel wat betrokkenen te benoemen die zich verantwoordelijk zouden kunnen voelen (mogelijk niet juridisch, ik ben een psycholoog, geen jurist). Verantwoordelijk voelen dus. Ik denk aan de vrienden van de jongen, de ouder(s) van de jongen (wisten zij hiervan), de barkeeper, andere aanwezigen in de soos, passanten die de jongen buiten over straat hebben zien zwalken.
Toch liep het verkeerd af.
Op de hockeyclub waar ik regelmatig de wedstrijden van mijn kinderen bekijk zie ik het ook wel gebeuren: Alcholgebruik door minderjarigen. Ik zeg daar niks van. Want: ik ben hun ouders niet, ik ben de barkeeper niet, en als ik er wat van zeg krijg ik een grote bek. Ik wend me af en kijk ergens anders naar.
Dit bericht roept natuurlijk de nodige vragen op:
- Wat gebeurde er daarbinnen nu precies?
- Wie bestelde het bier voor de minderjarige jongen(s)?
- Wie tapte het bier?
- En wist die persoon dat het genuttigd zou worden door de minderjarige(n)?
- Hoeveel meerderjarigen waren er aanwezig die zagen dat de minderjarige jongen(s) bier zaten te drinken en dronken zaten te worden?
En zo zal het in ’t Waeske ook gegaan zijn. “Niet mijn verantwoordelijkheid”.
In de psychologie wordt het innocent bystander effect beschreven. Het fenomeen dat hoe meer mensen verantwoordelijk kunnen zijn, hoe minder mensen die verantwoordelijkheid ook daadwerkelijk pakken. Als een ander verantwoordelijk kan zijn hoef jij dat niet te zijn. In grotere groepen wordt dat effect sterker. Al met al een wijze les. Voor soos-houders, besturen van sportverenigingen, maar ook voor leidinggevenden.
Want hoeveel gezamenlijke verantwoordelijkheid heb jij in je team?.
Jaco van der Schoor
Auteur
Mensen in Bedrijf: Specialist in TeamontwikkelingOver de auteur
Jaco van der Schoor is directeur van Mensen in Bedrijf. Als Teamcoach is hij sensitief analytisch, of analytisch sensitief. Hij bijt zich graag vast in complexe vraagstukken. In 2020 richtten Jaco en Daan samen de School voor Procesbegeleiden op.
